پمپ رفت و برگشتی پیستونی یکی از کلیدی‌ترین اجزا در سیستم‌های هیدرولیک و انتقال سیالات هستند. این پمپ‌ها ساختاری ساده و کارایی مناسبی دارند و همین مسئله نیز باعث شده تا در صنایع گوناگونی همچون نقت و گاز، شیمیایی، پزشکی و … مورد استفاده قرار گیرند.
پمپ های پیستونی
در انواع مختلفی در بازار موجود هستند و شما می‌توانید بر اساس نیازهای خود و ظرفیت دستگاه یکی از آن‌ها را انتخاب کنید.
پمپ رفت و برگشتی چیست؟
پمپ رفت و برگشتی به دستگاه‌هایی گفته می‌شود که به تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی هیدرولیکی می‌پردازند. این پمپ‌ها با استفاده از یک پیستون سیال را از یک محل به محلی دیگر انتقال می‌دهند. در واقع پیستون در این دستگاه به سمت بالا و پایین و به شکل رفت و برگشتی حرکت می‌کند. پمپ رفت و برگشتی پیستونی به پمپ جا به جایی مثبت نیز مشهور است و اهمیت زیادی در صنایع مختلف دارد. دقت داشته باشید در صورتی که پیستون این دستگاه‌ها آسیب ببیند، عملکرد کلی پمپ مختل می‌شود و تا زمان تعمیر نشدن آن نمی‌توانید از پمپ استفاده کنید.
قیمت پمپ رفت و برگشتی
مسئله قیمت همواره یکی از دغدغه‌های فکری خریداران بوده است. در واقع نمی‌توان برای انواع پمپ‌های پیستونی رفت و برگشتی قیمت یکسانی در نظر گرفت. عوامل متعددی روی قیمت این پمپ‌ها تاثیرگذار هستند که با شناخت آن‌ها می‌توانید هزینه قابل پرداخت خود را تخمین بزنید. از جمله فاکتورهای مؤثر بر روی قیمت پمپ رفت و برگشتی پیستونی می‌توان به نوع پمپ، ابعاد و ظرفیت آن، دبی، جنس، برند تولید کننده و … اشاره کرد. معمولاً پمپ‌هایی که در ایران تولید می‌شوند نسبت به نمونه‌های وارداتی قیمت کمتری دارند.
نحوه عملکرد پمپ رفت و برگشتی
داخل سیلندر این پمپ‌ها پیستون قرار داده شده است که با حرکت رفت و برگشتی دستگاه را به کار می‌اندازد. زمانی که این قطعه به عقب حرکت می‌کند، خلائی میان سایر اجزا ایجاد می‌شود که از طریق آن سیال به سمت پمپ حرکت می‌کند. پس از این که سیالات به قسمت ورودی سیلندر می‌رسند، دریچه ورودی بسته شده و شیر خروجی آماده بیرون رفتن سیال می‌شود.
پس از آن با باز شدن شیر سیال با فشار زیاد به بیرون ریخته می‌شود. این حرکت در پمپ رفت و برگشتی پیستونی به صورت مداوم انجام می‌شود تا جایی که سیال به طور کامل به نقطه مورد نظر انتقال پیدا کند. دقت داشته باشید که پمپاژ سیال در این پمپ‌ها به شکل دوره‌ای و متناوب است و هیچ نوع توقفی در آن وجود ندارد.
انواع پمپ‌های رفت و برگشتی
پمپ رفت و برگشتی پیستونی در انواع مختلفی در بازار موجود هستند و هر یک کاربرد متفاوتی دارند. با شناخت این پمپ‌ها راحت‌تر می‌توانید بهترین محصول را با توجه به نیازهای خود انتخاب کرده و خریداری کنید. از جمله پمپ‌های رفت و برگشتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
پمپ تک مرحله‌ای
این پمپ‌ها دارای یک محفظه، یک عدد پیستون و سیستم سوپاپ هستند. پمپ‌های تک مرحله‌ای معمولاً با استفاده از یک موتور الکتریکی کار می‌کنند و می‌توانند جریان سیال را به صورت دقیق در سیستم به حرکت درآورند.
پمپ دو مرحله‌ای
در این پمپ‌ها از دو محفظه جداگانه استفاده شده است که هر کدام از آن‌ها با استفاده از یک پیستون مجزا فعالیت می‌کنند. سیال موجود در این پمپ‌ها به صورت دو مرحله‌ای فشرده می‌شوند که شامل فشار به همراه مکش اولیه و انتقال سیال به محفظه دوم و ایجاد فشار بیشتر است.
پمپ رفت و برگشتی تک اثر
در پمپ رفت و برگشتی پیستونی تک اثر پیستون تنها در یک جهت (رفت) به سیال فشار وارد می‌کند و عمل مکش را انجام می‌دهد. برای حرکت برگشتی سیال به وسیله پمپ وارد محفظه ورودی می‌شود و پس از آن برای چرخه بعدی آماده می‌شود.
پمپ رفت و برگشتی دو اثر
در این مدل از پمپ‌ها پیستون در دو جهت فعالیت می‌کند. در واقع مایع درون سیلندر با حرکت پیستون به عقب به حرکت در می‌آید و زمانی که این قطعه به سمت جلو حرکت می‌کند، سیال فشرده می‌شود و حجم آن کمتر خواهد شد.
پمپ رفت و برگشتی با مخزن هوا
در این مدل از پمپ رفت و برگشتی پیستونی یک عدد مخزن هوا وجود دارد که سیال در بخش پایینی آن قرار گرفته است. هوا نیز بخش بالایی مخزن هوا را اشغال کرده و سیال می‌تواند به راحتی داخل یا خارج از این محفظه حرکت کند و فشرده شود.
پمپ پیستونی رفت و برگشتی
این دستگاه پرطرفدارترین نوع پمپ رفت و برگشتی می‌باشد. در پمپ رفت و برگشتی پیستونی از یک پیستون به جای تلمبه استفاده شده است. در واقع زمانی که پیستون برای فشرده کردن سیال به جلو و عقب حرکت می‌کند و در کوتاه‌ترین زمان مکش و کاهش حجم سیال انجام می‌گیرد.
پمپ دیافراگمی
پمپ‌های دیافراگمی یکی از انواع دستگاه‌های جا به جایی مثبت هستند که با استفاده از دیافراگم‌های ترموپلاستیکی یا لاستیکی فعالیت می‌کنند. اساس فعالیت این دستگاه ایجاد خلاء به صورت موقت است که می‌تواند از طریق آن به سیال فشار وارد کند و آن را به سوی دریچه خروجی هدایت می‌کند.
پمپ پلانجر
آخرین مدل از پمپ رفت و برگشتی ، پمپ‌های پلانجر هستند. در این پمپ‌ها به جای پیستون از پلانجر استفاده شده است. البته بهتر است بدانید که پلانجر نیز درست مثل پیستون حرکت می‌کند و از این طریق سیال موجود در پمپ فشرده می‌شود.
مزایا و معایب پمپ‌های رفت و برگشتی
پمپ‌های رفت و برگشتی دارای مزایای متعددی هستند و در کنار آن ممکن است عیب‌هایی نیز داشته باشند. با شناخت این مسائل راحت‌تر می‌توانید برای خرید یا عدم خرید پمپ رفت و برگشتی پیستونی تصمیم گیری کنید. از جمله مهم‌ترین مزایا و معایب این پمپ‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قابل استفاده برای مکش در هد بالا
- عدم نیاز به فرآیند پرایمینینگ
- نمایش نرخ تحویل مداوم
- نداشتن مشکلاتی از قبیل کاویتاسیون یا حفره زایی
- نیاز به تعمیر مداوم و نگهداری همیشگی
- بالا بودن میزان فرسایش و ساییدگی در قطعات
- دارای سرعت جریان کم
- هزینه بسیار زیاد
- عدم ارائه گشتاور به صورت یکنواخت
- غیرقابل استفاده برای مایعات و سیال‌های چسبناک
کاربردهای پمپ رفت و برگشتی
پمپ رفت و برگشتی پیستونی در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع می‌توان گفت کاربردهای این پمپ‌ها به قدری زیاد است که نمی‌توان آن را در 1 یا 2 مورد خلاصه کرد. مهم‌ترین کاربردهای این دستگاه‌ها عبارت هستند از:
- صنایع مربوط به حفاری و نفت
- پمپاژ روغن‌های سبک
- سیستم‌های پنوماتیک
- باد کردن لاستیک دوچرخه
- صنایع مربوط به پتروشیمی و گاز طبیعی
- پالایشگاه‌های نفت
- صنایع شیمیایی
- استفاده در بیمارستان‌ها و صنایع پزشکی
- داروسازی
چگونه بازده پمپ رفت و برگشتی را محاسبه کنیم؟
بازدهی پمپ رفت و برگشتی پیستونی به نسبت میان توان ورودی و خروجی گفته می‌شود. برای محاسبه بازدهی پمپ، باید از یک فرمول خاص پیروی کنید یعنی باید دبی سیال را در افزایش فشار ضرب کنید تا بتوانید توان خروجی را به دست آورید. برای به دست آوردن توان ورودی نیز کافی است گشتاور را در سرعت ضرب نمایید. پس از این که این دو توان را به دست آوردید باید آن‌ها را تقسیم بر یک دیگر کرده و بازده را به طور کامل به دست آورید.
جمع‌بندی
پمپ رفت و برگشتی پیستونی یکی از پرکاربردترین دستگاه‌ها در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و … است. این پمپ‌ها برای فشرده سازی سیال و به حرکت درآوردن آن از حرکت رفت و برگشتی پیستون استفاده می‌کنند. پمپ‌های رفت و برگشتی دارای انواع گوناگونی از قبیل تک مرجله ای، دو مرحله‌ای، تک اثر، پلانجر و … هستند و هر یک کاربرد متفاوتی دارند. شما می‌توانید این پمپ‌ها را با کمک مشاوران ما در تجارت صنعت خریداری کنید و آن‌ها را سریع‌ترین زمان ممکن در محل خود تحویل بگیرید.
برای سفارش انواع پمپ های هیدرولیک با فروشگاه هیدروهیکاد تماس بگیرید
